Saturday, April 14, 2007

Moeder’s Kookkunsten

Moeders maakte iedere zaterdag wel een cake of iets wat voor de zondag was, Doorgesneden cake met slagroom en hagelslag. Bij uitzondering werd er ook wel eens een rol gekocht met slagroom en jam erin mierenzoet en lekker. Volgens mij was het een Duits concept. Ook werd er een cake voor oma gemaakt zonder zout. Een vlaaibodem hard of zacht, maar na mijn idee aten we meestal de zachte versie. Die werd na eigen fantasie met fruit belegd.


Voor de cakes moesten er altijd eieren gehaald worden bij Cootjans, dat ging per kilo, vond ik altijd raar, waarom niet per ei? In de loop van mijn leven ging ik dit meer en meer snappen. Met de sporttas erna toe, op de bodem kranten voor het geval. En dat geval kwam vaker voor dan me lief was. iets te veel met de fiets slingeren zodat de tas tegen het stuurkolom aanbotsten kosten al gauw een ei of 5 het leven. Dit werd niet echt gewaardeerd bij thuiskomst. Maar het geluk was met de domme aangezien dit altijd op zaterdag was en moeders meestal buiten de cake s’middags bamie of nasi maakte, ja en daar hoort een eitje bij. Bij het maken van de cake had moeders de hulp van ons nodig. De mixer in de kom met de hand en flink bewegen tot de massa goed glad en gemixt was. Later stond de mixer op een standaard en moest je het in de gaten houden, hmmmmm. Als de massa op een bepaald punt was moesten we moeder een seintje geven. Zodat het volgend project gestart kon worden. Maar dan moest eerst de mixstaven gereinigd worden, eerst met de tong natuurlijk en dan met de vingers. De staven en de kom werden meestal verdeeld onder diegene die op dat moment in de buurt waren. Boter met suiker. De suiker kraakte tussen je tanden en de botersmaak bleef wel een tijdje in de mond hangen. Er was ook iets met opgeklopt ei en citroen dat was ook wel apart. Het mooiste was als er een chocolade cake gebakken moest worden. De chocola moest eerst van de lepels gelikt worden en dan de pan waar het in gesmolten was. Wat een dankbaar werk.
Een tijd lang moest er melk gehaald worden bij ome Piet, achter op de fiets een emmer van 10 liter inhoud inclusief deksel uiteraard anders zouden er niet veel liters thuis aankomen. Er is wel eens een emmer gesneuveld tijdens de rit terug, tjaa wat moet je dan. Terug naar ome Piet en nieuw halen ja, en ssst niets gebeurd. Moeder zette de melk meteen in een enorme ketel op het vuur om deze te koken en het vet af te scheppen, nondeknetter wat was die melk altijd lekker, speciaal herinner ik me die melk met beschuit en suiker, die werd meestal gepresenteerd na het koken, onovertroffen lekker zonder vel natuurlijk.
Op menig zaterdagmorgen of een verloren middag werden we regelmatig verrast met karboet met appelstroop, gebakken leverworst, gebakken spek op limburgs zwart brood, tomaten met gekluts ei of gebakken appel met schil! Als er een traditie is die ik heb proberen te voort te zetten dan is het deze. Met het gekluts ei in de koffie meegeteld naar oma’s traditie. Het leven van Esmee, Brendon, Bernhard en Lola werd er iets vrolijker op omdat ik meestal ook het verassingselement gebruikte voor een van deze overheerlijke dingen. Maar er was er eentje die er boven allen uitsprong en dat was de gebakken appel. Dan weer eens, iedere zaterdag dan weer op de woensdagen. Het gebruik van bruin brood werd dan even aan de kant gezet om een half wit brood in te slaan en dit terstond te verorberen met de gebakken waar. De koffie met geklopt ei was op de een of andere manier alleen voor de mannelijke kant, Bernhard en Brendon kunnen beide deze overheerlijke koffievariant zeer waarderen. De meesten beginnen al te schudden met hun hoofd als ze al denken aan dit gegeven. De sensatie van het ei in de koffie is een behoorlijk zwaar op de maag liggend gebeuren. De smaak is onovertreffelijk lekker! Er waren nog meer onovertroffen recepten van moeders zoals gebakken spek niet alleen voor het brood maar ook bij diverse stampotten. En het gevecht voor het zwaard wat af en toe bleef liggen van een van ons. Een ding is zeker, nooit van mij. Wat een spul!


En in de vroege jaren werd er bij hoge uitzondering naar de frietkraam gegaan, bij Zeetsen aan de rijksweg, het lag met de kont tegen de rijksweg deze enige echte houten frietkraam. In den beginne had hij voor de klanten een beschutting tegen de regen, een dakje meer niet. Enige jaren later had hij de zijkanten dichtgemaakt.
Altijd onder begleiding er naar toe en als beloning voor dat we thuis waren al aan de friet geproefd. Er is niets lekkerders dan voor thuiskomst aan de friet eten. Geen mayonaise of niets nodig, overheerlijk. En ik heb hier echt geen unieke ervaring met dit gegeven en het is natuurlijk prachtig dat iedereen dit heeft, zoals de meesten dingen op straat meestal beter smaken. Later toen Zeetsen verhuisde waar ozze Piet nu zit was dit wel effe wennen. Ik vond er in het begin niet zoveel aan in een echt gebouw, maar hij deed goeie bizznizz met de buut en de film aan de andere kant.
Maar tegenover de kerk stond nog een frietkot en dat duurde toch echt wel een hele tijd voordat deze weg was.
Met speciale dagen zoals kerst, Sinterklaas hadden we meestal ook wel speciale etenswaar op tafel. Menige jaren versleten we de kerst met fondueen, waarvan de eerste keren me nog bijzonder goed bij zijn. 2 belangrijke dingen het vuur het bakje met spiritus, niet in blazen en al helemaal niet aan komen. Dit kon een onnoemelijke brand veroorzaken, opgepast dus. Dan de olie die in de pot zat alleen de stokjes bij de handvatten pakken niet aan het ijzer anders kon jeje wel eens onnoemelijk verbranden. En voorzichtig met eruit halen je kon wel eens vast komen te zitten met iemand anders stokje. Verder had je een eigen kleur wat opzich wel handig was. maar uiteindelijk was het altijd zo’n gedoe. Moeder overvoorzichtig, terecht, dat gaf weer spanning niet bevorderend voor de eetlust. Uiteindelijk kon je je dan nog op het brood uitleven met een x aantal sausjes. Verder bij Sinterklaas had je diverse traditionele dingen zoals de boekman de chocoldemelk en kaas met broodjes. Dit werd altijd tacties ingepast dit eten. Nadat we alles uitgepakt hadden en klaar waren om te gaan spelen werd er een eetpauze ingelast, ja lastig. Maar wel lekker gesmeerde broodjes boekman met en zonder krenten door moeders hand. En ieder jaar werd dit weer gewaardeerd tot op de dag van vandaag.


Om nog meer van de hak op de tak te springen qua feestgedruis met oud op nieuw werden we voorzien van wafels met of zonder krenten. Met, daar was nooit genoeg en mijn overduidelijke favoriet. En appelflappen, beide ruim voorzien van poedersuiker al waren de appelflappen de volgende dag iets minder, maar nog goed genoeg. Oliebollen hadden we nooit, eenmaal had ik deze gehad bij tante Mie en ome Piet heerlijk spul. Het zou nog aardig wat jaren duren voordat ik in het oliebollencircuit zou komen. Volgens moeders zeggen heeft ze de meeste dingen wel uitgeprobeerd op ons maar bij negatieve reacties werd het een en ander van de lijst geschrapt. Je hoort me echt niet klagen, het is zoals het is.

No comments: